Pazarlamada Dijitalleşme Süreci

Teknolojik gelişmeler nedeniyle yaşanan dijitalleşme, tüm markaların gündeme aldığı bir konu olmuştur.

Yaşam mücadelesini devam ettirebilmek için markalar, hedef kitlelerine uygun, yeni dijital çalışmalar ve dijitale uygun iletişim dili geliştirmeye başladılar. Dijitalleşmenin adımlarına bakacak olursak;

Web’in ilk hali olan Web 1.0 için kullanıcı, aktif rol oynayamaz. 1994 yılında dünyanın ilk tıklanabilir internet reklamını (banner) yayınlayan “HotWired”, aynı zamanda internetin ilk ticari dergisi olarak tarihe kazınmıştır. Dijital pazarlama konusunda ilk adımlar da bu banner’la başlamış olur.

Web 2.0’da, kullanıcı odaklı yaklaşımıyla büyük bir dönüşüm yaşamıştır. Sosyal ağlar ve bloglar, web 2.0 ile yaygınlaşmaya başlar. Dijital pazarlamada en çok verim ise günümüzde sosyal ağlar ile sağlanmaktadır.

Web 3.0, 2006 yılında taşınabilir kişisel web, bireylere odaklanma imkanı, kullanıcı bağlılığı vb. özellikleri ile gündeme gelmiştir.

Web 4.0 ise; nesnelerin interneti, özel bulutlar, akıllı bilgi teknolojileri, tahmine dayalı analitik ve yapay zeka gibi yeni gelişmeleri içerir.

Bu sayede internet dünyasındaki gelişmeler, pazarlama dünyasının evrilmesine neden olmuştur. Markalar için dijital pazarlamayı doğru anlamak ve doğru stratejiler planlamak son derece kritik bir uygulama aşamasıdır.

2017 yılında yayınlanan, We Are Social ve Hootsuite tarafından hazırlanan küresel dijital raporuna göre; dünya genelinde 3.77 milyar internet kullanıcısı ve 2.80 milyar sosyal medya kullanıcısı bulunuyor. Türkiye’de ise nüfusun %60’lık kısmı (yaklaşık 50 milyon) internet ve sosyal ağ kullanıcısıdır. 1993 yılındaki verilere göre 130 web sayfası varken, günümüzde dünya genelinde sayı 1 milyara ulaşmıştır. Bu veriler ışığında dijital pazarlama markalar ve tüketicileri için göz ardı edilemeyecek düzeyde bir pazar alanıdır.

Dijital pazarlama; hedeflenebilir ve ölçülebilir bir iletişim olanağı sağlar. Teknolojik gelişmelerden faydalanarak, dijital pazarlama çalışmaları amaçları doğrultusunda uygulanır. Bütün pazarlama faaliyetleri artık dijital ortamda geçekleştirilebilir durumdadır. Tanıtım faaliyetleri daha geniş kitlelere yönelik ve daha etkili bir şekilde uygulanabilmektedir. Web sayfaları, e-posta reklamları, veri tabanları, mobil iletişim imkânları, sosyal mecralar, dijital TV gibi dijital teknolojilerin tümü dijital pazarlama aracı olarak karşımıza çıkmaktadır. Arama motoru optimizasyonu, kampanya düzenlemeleri, görüntülü reklam ağları ve ölçümü, sosyal medya kullanımı, kullanıcıların deneyimleri ve dönüşümleri, bu değişimin müşteri ilişkileri yönetiminde kullanılması, tam kişiselleştirme uygulamaları, müşteri hizmetleri ve kanallarının kullanımı, strateji ve içerik geliştirme, veri tabanlı modeller, analiz ve raporlama konularını içeren dijital pazarlama, her bir çalışma için farklı nitelikler aramaktadır.

Dijital pazarlama, hedef kitleyi bir birey olarak ayrıştırırken, aynı zamanda davranışsal özelliklerine göre gruplayabilen, doğrudan pazarlama özelliğine ve interaktif pazarlama özelliğine sahiptir.

Dijital pazarlama yöntemleri ve araçları bakımından alt başlıkları ise şu şekilde sıralamak mümkündür.

• Dijital kanallar
• Elektronik ticaret (B2B, B2C vd.)
• Sosyal medya pazarlaması
• Video pazarlama
• Viral pazarlama ve E-WOMM
• E-mail ile pazarlama
• E-PR
• İçerik pazarlaması
• SEO
• Inbound - outbound pazarlama anlayışı
• Mobil pazarlama
• Satış ortaklıkları (affiliate marketing)
• Influencer pazarlama
• Yeniden pazarlama (re-marketing)
• Dijital platformlar aracılığıyla ilişkisel pazarlama
• Kullanıcı deneyimi (UX) pazarlaması
• Büyüme pazarlaması
• Adwords - Reklamcılık
• Analytics ve Raporlama
• Dijital pazarlama stratejilerinin ölçümü ve ROI yatırım getirisi
• Etik

Bu anlamda dijital pazarlama, geniş kapsamda ele alınması gereken çalışmalardır. Markalar, dijital pazarlamayı stratejilerine uygun şekilleri ile etkili bir biçimde uyguladıklarında, bu pazarlama alanının ikna gücüne mutlaka ulaşacaklardır.